Sailing Choctaw

Al bijna een jaar zijn we in Panama. Nooit gedacht dat we hier zolang zouden verblijven. Panama heeft ons verbaasd in vele opzichten. De mensen zijn vriendelijk en de natuur is prachtig. Of je nu aan het water bent of in de bergen, er is zoveel te zien. Voor het eerst in 6 jaar hebben we moeite om weg te komen. Het is vertrouwd en kennen inmiddels de weg. Het is omdat ons spaans niet zo goed is anders had het zomaar kunnen zijn dat we hier veel langer zouden blijven.

Vorig jaar in Mei schreef ik een blog over de San Blas eilanden. Deze eilanden horen bij Panama. En hier begint dan ook onze eerste ontmoeting met Panama. http://sailingchoctaw.com/blog/de-kuna-yala/

Op zoek naar een werf

Na 8 weken San Blas, varen we verder langs de kust van Panama. Blij verrast dat er meerdere marinas zijn en we dus keuze hebben. Want Choctaw is toe aan groot onderhoud. Na 4 havens te hebben bezocht wordt het Linton-bay-marina. Shelterbay Marina wordt onder de cruisers ook wel Shelter “pay” marina genoemd. Turtle Cay marina is in verval en de bootlift is al een tijdje kapot. Panamarina had eigenlijk onze voorkeur maar Choctaw is te zwaar voor hun lift. Maar voor dat het zo ver is om Choctaw uit het water te halen gaan we eerst Panama ontdekken.

We liggen in Shelter(pay)marina

Uiteindelijk belanden we toch in een veel te dure marina, hoe langer je blijft hoe goedkoper het wordt. Het is ook een stukje gemak en we zien weer bevriende cruisers. Het plan is om hier wat klussen op te pakken die al te lang liggen. Ook mee als linehandeler door het kanaal staat op het lijstje en dan is het fijn als de boot veilig in de marina ligt.

“Ik heb het nog nooit gedaan maar ik denk wel dat ik het kan” De raampjes van onze buiskap waren al een tijdje een doorn in het oog. Het materiaal hadden we al aanboord om de raampjes te vervangen. Nu nog moed verzamelen en de geschikte plek want aanboord is geen optie. Hier in de marina is een mooie overkapping met grote tafels! De ideale plek. Toch nog even een YouTube filmpje kijken om een plan van aanpak te hebben. Voor dat we echt aan de gang kunnen moet er eerst een stroom voorziening komen om onze Pfaff 260 te kunnen laten draaien. De grote vraag kan de machine deze klus aan? En krijgen we raampjes er weer net zo strak in als daarvoor? Het kan maar 1 keer.

Happy hour in het zwembad of de wekelijkse potluck en BBQ maakt het erg gezellig. Er heerst hier echt een zeilers community. Na 2 weken in de haven zijn we een vriezer, spinakerboom en genaker (lichtweerzeil) rijker. Deze stonden al op ons wensen lijstje maar 2 ervan vonden we bij het afval! Zo verdienen we het havengeld weer terug en doet het minder pijn in de portemonnee.

Mee als vrijwilliger door het kanaal

We monsteren aan op het zeilschip Of Course en helpen kapitein Ad en zijn crew Gijs als linehandelers. Iets wat verplicht is als je door het kanaal wil. 4 personen plus kapitein en adviseur (pilot). Er gaan 4 lijnen van 50 meter mee en ook nog eens 8 grote fenders, waar je in de praktijk de helft maar nodig hebt omdat je aan elkaar door de sluis gaat. Wij varen nu met 2 schepen maar het komt veel voor dat je met 3 schepen gaat waardoor de middelste boot niks te doen heeft, op de kapitein na want die moet het boeltje besturen in combinatie met de buitenste boten. Ook is het van belang om die mensen te voorzien van water uit flesjes en 2 warme maaltijden. Gijs neemt deze taak heel serieus en komen niks te kort. Want met een lege maag is het goede humeur snel verdwenen want de doortocht neemt toch wel 12 tot 14 uur in beslag. Een overnachting op het Gatunlake is meestal het geval maar wij gaan in 1 dag. Onze kanaal passage loopt soepeltjes iedereen is behulpzaam en luisterde goed. Een mooie ervaring en nu weten we wat ons te wachten staat als we zelf gaan! De kosten zijn niet mis als je door het kanaal wil. Sinds januari hebben ze de prijzen verhoogd en moeten wel even slikken als we straks 3500 dollar over moeten maken.

Rio Chagres doet ons denken aan Suriname

Terwijl ik dit schrijf is het een orkest aan tjilpende vogels om mij heen, laten de brulapen van zich horen. De groene jungle muren die meters hoog zijn stralen rust uit, zo ook het water. Het enige geluid wat je hoort zijn de dierengeluiden. Fladderen van vogels, opspattend water door evt een krokodil of vissen. Een specht die hamert op een uitgeholde boom. Inmiddels wordt er een nest gebouwd onder onze preekstoel door de kiskadee. Ijsvogels vliegen af en aan en ook is er in de ochtend een orkest aan papegaaien die heen en weer vliegen, altijd in paartjes. Warm is het wel want er staat bijna geen wind, soms is er even een zuchtje wind die door de boot blaast en voelt dan erg aangenaam. Zo nu en dan steekt er een krokodil de rivier over, geen haar op mijn hoofd die denkt aan zwemmen.

Voor de zoveelste keer haal ik het anker omhoog, net op tijd want het begint te regen. De brulapen laten van zich horen een teken dat er slecht weer aankomt. Dat hebben we inmiddels geleerd in die paar dagen dat we op de rivier varen. Het is bewolkt en aan de water kant is veel leven. Aapjes met witte hoofdjes slingeren door de bomen. Ze hebben geen tijd om ons te bekijken zou er dan toch iets aankomen. De volgende bocht nadert als ik eindelijk de ijsvogel voor mijn lens heb niet 1 maar 2. Dan wordt het donker achter ons en horen we de regen met snelheid naar ons toe komen. Voor we er erg in hebben is het er. Het komt met bakken naar beneden ook de bijbehorende 20 knopen wind blaast met een noodgang over de rivier. Het lijkt wel of we op open zee varen. Ik duik snel naar beneden om alles dicht te knevelen voordat de dweil er aan te pas moet komen. Akko besluit om terug te varen, zo hebben we de wind van voren en komt niet alles van achter aan geblazen. We gooien toch maar weer het anker uit om de bui met onweer af te wachten.

Als de bui voorbij is gaan we anker op. Het doel was om naar de monding van de rivier te gaan om het Fort Castillo de San Lorenzo te bezoeken. Langzaam tuffen we de rivier af. Afwisselend kijk ik met de verrekijker en dan de fotocamera, en roep tegen Akko “Tucans” snel pak ik mijn fotocamera!

We zijn inmiddels al een week op de Charges rivier. Op de hele rivier kun je voor anker, zo varen we paar keer op en neer en gaan op zoek naar een beetje wind en internet verbinding. De rivier met zijn groene muren van groen zorgen soms voor een tunnel effect en dan ontstaat er een aangenaam briesje. Door elke keer op een andere plek te liggen zie je steeds meer beesten. Apen trekken voorbij en slingeren door de boomtoppen, waar de vogels vooral in de morgen en avond aktief zijn. Hun geluid verraadt waar ze zijn, de verrekijker is onmisbaar! We vinden de favoriete plek van een krokodil! Met de dinghy door de kreekjes varen, is een avontuur. Voor ons verspert een boom onze doorgang. Terwijl ik al lang was omgekeerd, ziet Akko wel een oplossing. Het is kruip door sluip door met de dinghy. Volgas over een half gezonken boomstam en blijven dan midden op de stam vast zitten! Al balancerend stappen we links en rechts op een glibberige boomstam. Ik moet er niet aandenken om er in te vallen omdat we niet veel eerder een krokodil zagen zwemmen. Al schuivend en trekkend komt Myott los en stap ik snel weer in. Grote blauwe krabben schieten hun holletjes weer in als we voorbij tuffen. Overhangende takken en lianen die blijven hangen zorgen voor onaangename beestjes in de boot. Ik hoop maar niet dat er een slang uit de boom valt. We moeten ook weer terug zeg ik nog, als de volgende hindernis zich opdoemt. Deze boom is echt te groot en eronder door gaat echt niet, dit keer zijn we het eens dat we niet verder kunnen. Ik vind het O… zo spannend op een leuke manier, maar krioelende en weg springende beestjes heb ik het niet zo op.

Als we een laatse ritje maken met myott zien we overal bordjes staan met de tekst naar de kant gericht. Er lijken wel schietgaten in te zitten. Ik schiet er met mijn camera op los want er zitten ibissen en ijsvogels! Als we eenmaal een leesbaar bordje vinden, krijg ik het benauwd. Een rood bord met witte letters en voor de vorm hebben ze er gaten in gemaakt. (DANGERES). We dobberen wat en het is niet diep in de tussen tijd checkt Akko op internet of hij er iets over kan. Het is een dump plaats voor bommen en granaten uit de tweede wereldoorlog! Serieus……en wij ploegen hier met het motortje over de bodem om los te komen. Ok ik heb wel die ijsvogel en de ibissen op de foto. De bordjes liegen er niet om, ze staan overal. Opgelucht als ik ben als we terug zijn. Akko maakte zich geen zorgen zegt hij maar meestal laat hij dat niet blijken!

Plannen zijn er om te veranderen

Het plan was om van hier uit de rivier naar Bocas del toro te gaan ook een eilanden groep van Panama vlak voor de kust van Costa Rica. Maar de wind is niet gunstig. Plan B, we gaan terug naar de marina die ons niet uit het water kan halen omdat we te zwaar zijn. Wat ze wel kunnen is onze hoofdmast eraf halen. Dit is ook een van klussen die nog op de lijst stond. In Trinidad ging de bezaan mast eraf. De kraan was te klein om de grote mast er ook af te halen. Hier in Panamarina  krijgen ze dat wel voor elkaar. Het is dan al 7 jaar geleden dat de mast er af is geweest. Tijd voor onderhoud en inspectie.

De eigenaar is een Fransman. Hij spreekt wel Spaans maar nauwelijks engels. Als hij zelf de mast in gaat om de stroppen te bevestigen hebben wij onze twijfels. Ze zitten wel 2 meter onder zalingen. Wij weten uit ervaring dat als de strop vlak onder zalingen zitten het boeltje in evenwicht is. Akko probeert nog met hem in discussie te gaan maar dat blijkt niet te werken. Op hoop van zegen dan maar. De mast komt eraf maar niet in evenwicht daar moet 6 man aan te pas komen zodat de mast niet omkiepert. Het gaat allemaal goed. De reden om het zo te doen is omdat de mast horizontaal met de kraan vervoert word. Pff dit soort dingen blijft altijd spannend net zoals je boot in en uit water halen. De mast ligt op zijn plek er worden schaduw overheen gespannen zodat we in de schaduw kunnen werken erg fijn want in de volle zon zonder een briesje is het niet uit te houden. We zijn een volle week bezig met de mast. Af en toe komt de regen met bakken naar beneden en wordt het nog warmer in plaats dat het verkoeling zou moeten geven. De muggen gedijen goed op dit soort weer en smeren er op los. Het restaurant wat tevens ook Frans is is erg goed en betaalbaar we doen dus geen moeite om zelf te koken. 

De klussen lijst die we moeten afwerken is als volgt. De mastvoet moet voorzien worden van nieuwe verf. Alle verstagingen worden gecheckt en schoongemaakt. De lijnen in de mast worden door een biotex bad gehaald om alle het zand en zout van alle die jaren er uit te spoelen. Er word een lier vervangen door een selftailing, ook vertoonde de bevestiging corrosie. Boven in mast worden wat aanpassing gedaan, windex, windmeter en vhf antenne. Choctaw ziet er maar vreemd uit met 1 mast. Gelukkig is het terug zetten van de mast zo gebeurd en is ze weer compleet.

Visum-run

In Panamarina ontmoeten we Cris en Ksemana. Zij wonen in Costa Rica. Het klikt en al gauw worden er plannen gemaakt. Zij hebben net een boot gekocht en wij moeten het land uit omdat ons visum is verlopen. In Panama kun je geen verlenging krijgen voor je visum. Binnen 90 dagen moet je het land uit. Of je betaald maandelijks een boete van 50$ PP.

Het komt er op neer dat we elkaar helpen. Wij helpen hun om de boot in bocas del toro te krijgen en als tegenprestatie een nieuw visum en een fijn verblijf in de jungle! (Open living in the jungle) voor ons een aangename afleiding, even geen hitte en zonneschijn op ons dak. We slapen in een  traditionele hut waar de bribri indianen in wonen. Omringd door zoveel verschillende soorten groen en wilde dieren. Ksemana is architect en wilde graag een woning creëren die duurzaam en goedkoop, open met de natuur. Ze leven hier dus zonder muren! Ja ik moest ook aan het idee wennen. Een toilet bezoek is een unieke ervaring. In plaats van 4 muren, wordt ik ingesloten door de jungle. Naast mij een kabbelend stroompje. Grote blauwe vlinders die heen en weer, Groene gevlekte kikkers die voorbij huppen en het slingeren van de aapjes door de bomen!

Na 10 dagen verlaten we de jungle in Costa Rica. Een unieke ervaring maar ik zou niet voor altijd in de jungle willen wonen. Aan alle beestjes ga je wel wennen, die overal zijn. Maar de luchtvochtigheid zorgt ervoor dat je beddengoed in avond klam wordt en ook al je kleren. Om iets droog te krijgen moet je elke zonnestraal benutten die er is. We mountainbiken naar Puerto Viejo en Manzalinno twee kustplaatsjes met zwarte stranden maar nog steeds omringd door al het groen. Costa Rica is duur en besluiten daarom terug te gaan naar Panama om het binnenland te gaan verkennen.

De Bergen in Boquete

Na een dag lang reizen met openbaar vervoer, wat al een hele ervaring is. Komen we in de stromende regen aan. Het dondert en het bliksemt veelt te dichtbij. We zitten midden in de bergen op 1200 meter hoogte in het dorpje Boquete. Een aangename temperatuur als we de volgende dag naar het dorpje lopen. We gaan op verkenning om te zien wat er allemaal te doen is, om dan een plan te maken. Het is namelijk een favourite bestemming voor wandelaars en natuur liefhebbers. Ik hoop de Quatzel vogel voor de lens te krijgen!

In Panama is het regenseizoen aan. Hier in Boquete komt het echt met veel geweld naar beneden, uren lang! Gelukkig vooral in namiddag en avond. Deze ochtend is het bewolkt en later komt toch het zonnetje door. We lopen de (tree lost waterfalls) en na de hevige regen van gisteren  is het pad nog best goed begaanbaar. Wel glad en modderig maar mijn sokken blijven droog!

(Boquete) je weet wel (Famous for the 2 missing dutch girls) verteld onze taxichauffeur als we vertellen dat we uit Nederland komen. Dat het in Panama was wist ik wel maar hier in dit plaatsje wat zo toeristische is. Vandaag lopen wij die beruchte trail die de naam El Pianiste heet. Een van de weinige trails die gratis is en wordt aangeraden om dit met gids te doen omdat de trail geen aanwijzingen heeft. De avond ervoor zoek ik het verhaal op over de vermissing. Dat was geen goed idee want ik krijg er een onbestemd gevoel van, wil ik trail eigenlijk wel lopen vraag ik mezelf af. Alle scenario’s gaan door mijn hoofd. De volgende ochtend is mijn hoofd weer helder en besluiten we om de trail te lopen. Het is inmiddels al 10 jaar geleden en de trail wordt nog steeds gelopen met of zonder gids! Met mapsme is de route prima te lopen. Al snel is mijn onderbuikgevoel weg. De vermissing komt een paar keer te spraken want het is een toch een trail met een zwart randje want het nevelwoud voelt  eerder spookachtig dan sprookjesachtig maar is prachtig! We komen tot de conclusie dat je op deze trail niet kan verdwalen alleen als je voorbij het uitkijkpunt gaat wat sterk wordt afgeraden. Er is een herdenking plek gemaakt op dit punt. Het blijft een tragische verhaal met veel speculatie zonder de ware aard te weten.

Bocas del Toro

Als we terug komen met onze rugtassen uit de bergen voelen we ons echt even backpackers inplaats van cruisers. Choctaw hadden we netjes achter gelaten voor anker in Bocas del toro. Nu we terug zijn kunnen we dit gebied verder gaan verkennen. We blijven hier 3 maanden tussen honderden mangrove eilandjes beschermt door riffen en bewoonde eilanden.

Bluefield is een eilandje vernoemd naar een Nederlandse piraat in de  17e eeuw. Dit kleine dorpje met ongeveer 80 inwoners zijn erg vriendelijk. Ons anker raakt de grond nog niet eens en we worden welkom gegeten door twee jonge meisje met een puppy. Niet veel later worden we omringd en iedereen wacht zijn beurt netjes af. Sommige zijn nieuwsgierig andere willen graag iets verkopen. We komen inmiddels om in de bananen, limoenen en cocos noten. Tegen de avond komt er een kano aanvaren op weg naar huis met een gezin van vier. Achter hem ligt een stapel hout, voor zit zijn vrouw en tussen de trossen bananen bevinden zich nog twee kleine jongens. Ze komen langs voor een praatje. Hier staat er stoofvlees en aardappels op het fornuis te pruttelen en al snel werken ze een maaltje naar binnen die we aanbieden. Vader wil graag een biertje want die kun je in zijn dorp niet kopen. Helaas hebben we geen soda voor moeder maar een koud glas water bevalt haar ook wel. De kleine jongens zitten aan de koekjes. Ze willen het vlees graag meenemen want het gezin is groter. Het vlees met extra jus geven we mee in een bakje! Enrice nodigd ons uit om de volgende dag bij hun thuis te komen en ons rond leiden door zijn drop. Nu begrijp ik de vraag naar kleding, zeep, en schoolspullen. We worden even met onze neus op de feiten gedrukt dat wij in hun ogen heel rijk zijn en dat zijn we ook. Want het huis is niet meer dan een houten hut. Geen luxe van electrische apparaten stoelen tafels enige aankleding.

Kinderen willen graag aanboord maar dat proberen we enigzins te vermijden. De fenders hangen buiten zodat ze met hun kano niet te veel schade aanrichten. Pennen, vislijn, kleurpotloden, petjes enz worden maar al te graag in ontvangst genomen. De volgende dag spreken we af dat ze onbeperkt popcorn kunnen komen eten. Wat is dat magische en een feest er wordt gegiegeld en gekletst met google translate komen we een heel eind!

Enrique neemt ons mee naar een waterval, die ons eerst door een tunnel van mangrove leid.  Gele bloesem daalt neer en wordt door de stroming van rivier meegenomen. We komen aan bij een landgoed van zijn familie ook net zo primitief alleen zijn zus heeft wel een kooktoestel. Door de bananenplantage lopen we naar beneden naar een riviertje die wadend volgen. Op de terug weg krijgen we lunch aangeboden blauwe aardappel (papas Azul) cocos met vis. Ik kijk er met ontzag naar, en bedenk me dat ik dit moet op eten uit fatsoen.  Blij en opgelucht valt het erg mee en is het nog smakelijk ook.

Al het drinkwater is op, er schijnt een boom op de waterleiding gevallen te zijn en het dorp zit nu zonder. We voorzien Enriqu familie van water. Gelukkig vingen wij die nacht de regen op. Het regent hier zo hard dat binnen 10 min onze tanks weer gevuld zijn. Het gaat als een lopend vuurtjes door het dorp, als er mensen met kano voorbij komen die graag wat water van ons willen. De volgende dag lijkt alles weer te werken

Onbijt op Choctaw. De familie komt op de koffie met veel melk en suiker erin. Het brood wat ik gebakken heb gaat helemaal op, ze vinden het heerlijk. Voor hun een luxe net zoals de melk en chocopasta. Al gauw verdwijnen ze allemaal naar binnen. Ze kijken hun ogen uit. Pa wil wel even gitaar spelen terwijl moeders met Akko door de kruidenpotjes gaat. Ze vragen steeds om koud water (frio aqua). En de jongste telg drinkt de melk als water!

“Isla Escudo de Veraguas”

Na vier maanden verlaten we Bocas del Toro! Maar er staat nog 1 eiland op ons wensen lijstje. Het ligt 24 mijl vanaf Bocas del toro op de terug weg naar Panama. Het eiland is vaak niet goed genoeg beschermt tegen de swell dus het is raadzaam om het juiste moment uit te zoeken. De zee moet rustig zijn en dat kan alleen als er ook weinig wind staat. We blijven 4 nachtjes op Veraguas waar we 1 nacht goed slapen. Maar het eiland is echt de moeite waard. Met de dinghy varen we rond het eiland ongeveer 8 mijl. Het eiland wordt rondom beschermt door riffen en tussen de riffen en het eiland liggen verborgen strandjes en rots formaties waar je door heen vaart. De groene vegetatie op de rotsen de wuivende palmbomen, witte strandjes en kristal helder water maakt het de filmset van Blue Lagoon! Af en toe zie je traditionele hut van de inheemse bevolking. Verder is er hier niks. Geen contact met de buitenwereld er is zelfs geen generator te horen als het donker wordt. Kindjes zien ons aankomen. Bescheiden maar ook nieuwsgierig komen uit hun hut en lopen op ons af. Het duurd niet lang of ze zitten allemaal in onze dinghy. Akko vaart een rondje met ze. Als ik met de twee jonge vrouwen probeer te communiceren in mijn gebrekkig spaans. Of we kreeft willen kopen. No Gracias we zijn er niet zo gek op, maar wel vis. De kinderen hebben inmiddels onze maskers en snorkels ontdekt en ontdekken de onderwaterwereld. Het gesprek gaat verder en intussen neemt ze mee naar een schaduw plekje en verzoekt de oudste zoon om een kokosnoot te halen. Behendig en nauwkeurig kapt hij met zijn manchet de kokosnoot open tot er een klein gaatje ontstaat waar je uit kunt drinken. Hij Neemt Akko mee naar zijn nieuwe kano tot onze verbazing spreekt hij een paar woorden engels. En vraagt of Akko even in zijn kano wil varen! Het blijkt dat deze uitgeholde  boomstam toch ander koek is dan een westerse sub of opblaasbare kanu. Het is balansen en dat doe dus onder andere met je peddel. Ik krijg ontzag voor al die kano’s die hier de zee opgaan. En kilometers peddelen in de hoge golven die buiten het rif staan. We bedanken deze vriendelijke mensen en gaan verder. Het zou toch wel mogelijk zijn om rond het eiland te varen. Het wordt soms ondiep en slalommen tussen het koraal door wat bijna boven water staat. Tussendoor gooien we voorzichtig het anker uit als we een mooi snorkel plekje vinden. Als we het eiland om moeten lijken we niet verder te kunnen het koraal is overal, toch lijkt er nog een doorgang te zijn als we tussen wat rots formaties en mangrove door gaan. We zijn weer een stukje verder. We komen uit bij een grotere baai maar hier lijkt het water maar 20 cm diep. De zeebodem bestaan uit zand en gras en er is geen zee egel te vinden dat is in Bocas wel ander s. Het motortje gaat uit als Akko de dinghy op sleeptouw neemt. Ik mag als een koningin blijven zitten en intussen schiet in nog wat plaatjes! We zijn om het eiland en varen langs de ander kant terug naar Choctaw. Deze kant van het eiland is weer heel anders. Een paar grotere stranden met stijlen glooiende rotsen. Later blijkt dat de gladde rotsen uit klei bestaan. Op de stranden zien we stokken met lintjes dit zijn schildpad nesten. Elke dag schijnen er kano’s langs de stranden te gaan om te kijken of er nesten zijn bijgekomen. Gelukkig begrijpen de mensen dat de schildpad beschermt is want ze hebben al genoeg vijanden. Sinds we hier zijn proberen we het live mee te maken. We zijn of te laat of te vroeg als we volgende dag bij dag licht gaan kijken.

Als we een ander anker plekje zoeken wat wel een uitdaging is omdat het vol met rotsen ligt. Sta ik op de punt om waar te nemen, het lijkt allemaal mee te vallen. We liggen voor een verlaten strandje en om ons heen is alleen maar zand. Hier tellen we wel dertig schildpadden nesten. Op de lintjes staat een datum. Dus hier moet het gebeuren. Of we zien moeder naar het strand gaan of we zien jonge schildpadjes uit komen. Prachtig plekje! Overdag is het goed vertoeven de zee blijft mooi kalm maar in nacht liggen we te stuiteren. De wind trekt dan aan en de windrichting is zo dat we steeds lagerwal liggen. Normaal is de windrichting Noord-Oost. Nu komt hij meer uit het westen. Om in het donker naar de kant tegaan met deze zee om te wachten op een schildpad lijkt ons geen goed idee.

“Intermezzo met Barry de Barracuda”

We zwemmen die ochtend naar de kant. Hier onder water is alleen zand, verder geen vis te zien. Tot dat ik ineens oog in oog sta met Barry. Ik was al vast vooruit gezwommen maar daar heb ik nu spijt van want Barry vind het maar wat interessant. Als ik probeer weg te zwemmen komt hij langzaam naar mij toe. Ik heb er schrik van en begin nog harder te spartelen met mijn ogen op Barry gericht. Hij komt steeds dichter bij. Ik begin te gillen te roepen. Gelukkig blijkt baywatch dicht bij te zijn. Wat ben ik opgelucht om Akko te zien. Wat is er zie je een kwal…. je loopt zo te spartelen. Nee kijk dan onder je. Akko ziet Barry ook en begrijpt nu mijn gespartel. Barry is uit de kluiten gewassen zeker 10 kilo en een meter lang. Akko probeert geforceerd naar hem toe te zwemmen. Oke hij heeft een klein beetje ontzag voor Akko. Maar zodra hij om draait komt Barry er ook weer aan. Tijdens het zwemmen naar het strand moet Akko hem een paar keer weg jagen maar echt onder indruk is hij niet. We komen ongedeerd aan op het strand. Waar we kleine spoortjes van de schildpadjes zien. Ik snap nu waarom Barry zo vet is. Hij ligt hier gewoon te wachten tot de kleine schildpadjes het water in gaan. Op het strand zien we verschillende sporen. Krabben, reigers en zelfs een slang. Al deze roofdieren hebben het op de schildpadjes voorzien, als ze het water al weten te bereiken, ligt ook nog eens Barry op de loer. Wij gaan met een lange stok terug om Barry op afstand te houden. Ik vraag mij of er ooit wel eens iemand is gebeten door een barracuda?

Na de koffie besluiten we om dan echt Bocas del Toro te verlaten en varen 100 mijl in 19 uur naar Colon. Geen wind alles op de motor helaas. We vangen wel een tonijntje en onze verveling wordt afgewisseld door dolfijnen. Ook krijgen we bezoek van klein geel vogeltje die rond hupt in onze kuip en opzoek is naar kleine insecten. Daarna vliegt hij weer weg! Oja het voordeel van de tocht we hebben de hele weg ander half tot 2 knopen stroom mee. Dat bespaart weer brandstof! Als we uiteindelijk het anker uitgooien is het licht aan het worden. Al die maanden hebben we niet zoveel wind gehad en liggen dus weer te wiebelen op de golven.

“Choctaw huilt”

Vier dagen geleden ging Choctaw de kant op. Ik stond te trappelen om ermee aan de slag te gaan. Alles poetsen, een paar osmose bultjes behandelen. Wat we ook de afgelopen keren hebben gedaan en dan nieuwe antifouling!

De moed zakt al snel in mijn schoenen, als ze wordt afgespoten en opdroogt. De hele romp is bedekt met duizenden bultjes. We kijken elkaar moedeloos aan. Hoe gaan we dit nu aanpakken. Een plan van aanpak is er nog niet en beginnen eerst maar alle bultjes open te boren. De druk is nu van romp zodat het niet verder ettert van binnen. De dagen erna is het schuren en weer nieuwe bultjes openen. Tijdens de regenbuien hebben we verplicht pauze! Tijd voor een evaluatie waar we eigenlijk niet gelukkiger van worden. De hoeveelheid bultjes is immens en eigenlijk wil je de romp schillen. Dit is voor ons geen optie. Ook omdat ze al een keer is geschild en we weten dat de osmose van binnenuit komt. De ballast in de kiel is nat. Daarbij komt het kostenplaatje om de hoek kijken en moet Choctaw een jaar drogen en hier in panama is de luchtvochtigheid 90 procent.

We gaan dus gewoon stug door met gaatjes boren. Over een week vliegen we een maandje naar Nederland zodat Choctaw zo goed als het gaat kan drogen. Daarna zien we wel weer verder. Het ene moment zijn we stof aan het happen en loopt het zweet tussen onze bil naad, het andere moment zijn we onze koffers aan het pakken om naar Nederland te gaan. Het thuis front is al dagen of mischien weken bezig met onze komst waar wij nog geen ruimte kunnen vinden om bezig te zijn met thuiskomen. Choctaw baat ons zorgen en is het gesprek van de dag. Wat zijn onze optie wat is de beste manier van aanpak. We weten het nog niet, komen we achter. Voor nu hebben we zoveel mogelijk blazen open geslepen en laten we haar zo goed mogelijk achter wat ook al twee dagen in beslag neemt. Onze eerste etappe van ons reis duurt 3 uur en komen in de na middag aan in Panama city. Hier verblijven we 2 nachtjes om uitgerust aan de vlieg reis te beginnen. Langzaam laten we Panama en de kop zorgen om Choctaw los en hopen als we voet op Nederlands grond gebied zetten ons kunnen focussen op ons verblijf wat ik het teken zal staan van onze beide ouders!

Een puzzel van meer dan 1000 stukjes.

Ik vind het ook wel wat van tetris weg hebben. We zijn inmiddels al een paar dagen terug op Choctaw en komen langzaam op gang. Door afstand nemen is er ook een plan van aanpak. Het regent veel hier in Panama en dat remt ons enorm. Inmiddels hebben we ook de lokalen epoxy op de kop getikt en dat werkt toch even iets anders als de West systems die we gewend zijn. Het open slijpen van de osmose bulten gaat langzaam en is zwaar. Nu we wat proefjes hebben gedaan met de epoxy kunnen we ons ook focussen op het opbouwen. Een welkome afwisseling kan ik je vertellen.

Zorgen om de werf hondjes

Het klussen gaat gewoon door al is het wel tussen de buien door! Intussen is er onder onze boot een plek gecreëerd voor honden, door ons zelf. Lekker droog en beschut. Ze blijken onze aanwezigheid fijn te vinden en wij vinden het ook gezellig. Tuurlijk krijgen ze zo nu en dan wat lekkers en een aai over hun bol. Maar dan breekt mijn hart als er een jong hondje die we hebben zien opgroeien ziek word. Ze gaat hard achter uit. Ik wikkel haar in een handdoek en leg haar onder de boot. Ze lijkt het fijn te vinden. Eten en drinken doet ze niet. Ik probeer van alles maar het mag niets helpen. De volgende dag is ze er slechter aan toe ze geeft over en heeft diaree. Dan loopt ze weg en zondert zich af, geen goed teken. Via via lukt het om het hondje naar dierenarts brengen. Nu is het afwachten of ze het gaat redden. De dierenarts in portobello blijkt geen verstand te hebben. Het gaat alleen maar slechter met Nena. Inmiddels is er gepensioneerde dierenarts hier in de marina samen met een assistente die zich ontfermen over de honden en katten. 1 keer in de 2 maanden wordt de sailloft omgetoverd tot een dierenkliniek waar lokale mensen met hun hond of kat kunnen langs komen. Voor 10 dollar worden de honden en katten gecastreerd en gesteriliseerd. Ze ziet Nena en zegt al snel dat ze er slecht aan toe is. Er wordt een infuus aangebracht en al snel krijg ik die taak want het moet drie keer per dag. Omdat wij 24 uur per dag op de werf zijn en alles kunnen waarnemen. Het is een komen en gaan van hondjes. Nena knapt op maar is nog wel zwak. Ze krijg rijst met een beetje kip. BT een zwarte hond ontfermt zich over haar en het worden dikke vrienden. Bt heeft een ontstoken teen die maar niet over wil. Ook BT wordt onderzocht en geopereerd. Daarna mag ik ze beide een week lang antibiotica geven. Nena geef ik injecties omdat ze nog geen eten kan verdragen. BT krijgt een pil verstopt in een stukje worst! Elke ochtend als we trap af komen staan ze beide te dartelen!

Tijd voor ontspanning

Aan de wandel samen met Sy Pandion. De werf heeft ons vriendelijk verzocht om niet te schuren en te verven de aankomende twee dagen. Waarom? Een Inspectie en aansluitend een evenement! Voor ons een goede reden om even iets anders te doen. Een hike volgens MapeMe gaan we volgen. De route die we wilde volgen schijnt niet te vinden en komen heel ergens anders uit. Geen jungle en we komen ook niet onder de modder terug! We lopen op een pad waar alleen 4×4 trucks kunnen komen. Soms is er bos de omgeving  glooiend met veel landbouw. Wat we vooral zien zijn koeien in plaats van jungle dieren. Halve wegen komt er een auto ons tegemoet. De man begint voluit te praten in het spaans. Met z’n vieren bij elkaar kunnen we de beste man een beetje volgen. Nog 20 min lopen. Daar is het strand met krokodillen papagaaien, toekans, schildpadden. We kijken elkaar ongeloofwaardig aan. Hier tussen de weilanden, mangroven en koeienvlaaien? We zullen het vast niet goed verstaan hebben. Na 20 min veranderd de vegetatie, mangrove, palmbomen en grote hoge bomen. Een klein paradijsje aan het strand met traditionele huisjes, netjes onderhouden. We kijken onze ogen uit. We hebben de man toch goed begrepen want hier zitten de jungle dieren! De Man komt even later terug met koude biertjes en verteld dat hij hier al 30 jaar woont en leid ons rond is zijn paradijsje! De dieren komen hier vrijwillig en ook worden hier kleine schildpadjes uitgezet.

Vullen,schuren,plamuren……

Maanden lang maken we stof en maken we nieuwe bulten open of groter omdat het niet wil drogen. Vullen we gaten met epoxy en losse glasvezel. De grotere gaten worden voorzien van glasmatten. Uiteindelijk gebruiken we 15 kilo losse glasvezels, 80 liter epoxy, 10 kilo vulmiddelen om plamuur te maken en 12 m2 glasvezel matten. Wat nog het meeste tijd heeft gekost is het plamuren en schuren van de romp om het weer mooi egaal te krijgen. Eindelijk kunnen we de epoxy coating aanbrengen!

“7 stappen terug”

Zo nu en dan zakt de moed mij in de schoenen. We komen hier nooit meer weg zeg ik, afzinken die boot. Ik ben er klaar mee en gooi alles van me af en loop weg. Tranen biggelen over mijn wangen, al het werk voor niks. De 7 lagen epoxy die we hebben aangebracht blijkt niet goed te hechten op de oude op geschuurde coppercoat. Ook hebben we last van de hoge luchtvochtigheid het eind resultaat is niet glad. Als ik terug kom  probeert Akko mij op de beuren met een lekker lunch want liefde gaat door de maag. Wat ging er mis? Hoe kan dat nu? Meerdere keren gaan we na wat er fout is gegaan. Was het niet ruw genoeg, niet goed ontvet, verkeerde middelen gebruikt om te ontvetten? Ik begin overal twijfelen. Op verschillende plekken maak ik test stukjes om te zien of de epoxy nu wel hecht en dan komen we tot een conclusie. Ten eerste werkt de hoge luchtvochtigheid niet mee. Na het opschuren van de romp hebben er 2 dagen tussen gezeten voordat we epoxy konden aanbrengen vanwege de regen. Omdat de romp nog gedeeltelijke voorzien is van de oude coppercoat heeft het in die twee dagen de kans gehad om te oxideren. Op een oxidatie laag blijft niks plakken ook geen epoxy.

Nog meer tegenslag

Dan gebeurd het ondenkbare. Het hondje Nena is niet meer. Het ene moment staat ze te kwispelen tussen mijn benen omdat ze wat lekkers krijgt. Nog geen 20 min later ligt ze op nog geen 20 meter van boot, dood. Het onderwaterschip kan mij even gestolen worden. Mijn hart breekt en ook nu weer biggelen te tranen over mijn wangen.  Niemand heeft wat gezien of gemerkt. De dierenarts bevestigd dat ze is overleden aan interne bloedingen. Blijkbaar is ze op de weg aangereden en heeft nog geprobeerd om naar ons toe te komen. Ze was geliefd op de werf en ook de speelden ze met alle hondjes. BT was haar grootste friend. We gaan haar missen!

Nieuwe moed vinden

Na onze mislukte poging, zijn we begonnen om alle epoxy er weer af te krabben. Om licht aan het einde van de tunnel te kunnen zien. Delen we de boot op in vakken. Per vak gaan we krabben, schuren, schoonmaken en dan volgt meteen de epoxy. Deze manier van werken geeft afwisseling en het gevoel dat we weer aan het opbouwen zijn. Tussen het schuren door word het mij soms te veel en tranen volgen, ik mis het hondje. 3 dagen kost het mij om het een plekje te geven. Er is geen tijd om er lang bij stil te staan, Choctaw moet af.

Het einde is inzicht

Al maanden kijken we tegen een gevlekte koe aan. Mensen die voorbij lopen noemen het kunst! Mucho trabajo (veel werk) wordt er dagelijks tegen ons gezegd door de werkers in de marina. Mijn spaans is niet zo goed maar dit woord ga ik nooit meer vergeten. Dan breekt de dag aan dat we eindelijk de antifouling gaan aanbrengen. Om coppercoat aan te brengen dat vraagt wat voorbereiding en extras handjes! Henk en Carolien van SY Pandion gaan ons helpen. Heel fijn om zulke fijne cruiser vrienden te hebben die een dag op offeren om ons bij te staan. Ze liggen zelf nog maar net in water en hebben ook nog genoeg te doen. Akko mengt de coppercoat. Wij rollen de coppercoat erop. 5 lagen in 1 dag nat op nat. Het is door werken want de hoge temperatuur maakt het lastig. Wow wat een verademing als dan eindelijk de coppercoat erop zit. Het is klaar!

En nu?

Als we in het water liggen zijn we een week bezig om de boot weer van binnen en van buiten schoon te krijgen. Al het gereedschap wordt weer verweg opgeborgen. Het is aardig puinruimen want schoonmoeder komt langs, wel 3 weken. Langzaam krijgen wij ook meer ruimte in ons hoofd om na te denken over de volgende stap. Het panama kanaal en de grote oceaan wacht op ons! Afscheid nemen van de hondjes is zwaar maar al gauw weten ze de weg te vinden aan de steiger. We nemen langzaam afscheid van het fijne Panama!

Wel bekend als de San Blas eilanden. 365 eilandjes voor de kust van Panama, waar er maar 40 van bewoond zijn. De KunaYala (kuna-land) is een inheemse bevolking die heeft moeten vechten voor hun eigenwaarde en tradities. De San blas is nog steeds onderdeel van Panama maar de inheemse bevolking die op deze eilanden wonen staat op zich en heeft zijn eigen regels. Zo mogen de Kuna’s zich niet mengen met andere westerse culturen en dragen de vrouwen nog steed traditionele kleding.

Zigzaggen

Waar het ene eilandje overbevolkt is en niet groter dan 3 voetbalvelden, staat het andere eilandje vol met wuivende palmbomen en witte zand strandjes. Op zicht afstand zie je de volgende bestemming al liggen maar hier moet je nog wel even tussen de riffen en ondieptes door slalommen. Best spannend! kloppen de waterkaarten wel en hebben we de Bauhaus pilot wel goed bestudeerd? Vertrouwen we op onze eigen waarnemingen?

Diepte meter stopt ermee

Als we na 2 dagen aankomen in het dorpje Olbaldia om in te klaren is het bijna donker. Naar binnen varen is geen probleem maar je ligt hier niet beschermt tegen de swell. We willen graag een goede nachtrust en besluiten om een paar mijl verder op, ons anker uit te gooien, bij het dorpje Perme. Hier naar binnen varen is andere koek. Een smalle doorgang waar links en rechts van ons riffen net onder water liggen. Als we de ingang naderen houd ineens de diepte meter het voor gezien. Altijd gebeuren dit soort dingen op cruciale momenten. De zon staat al laag en zien maar weinig kleurverschil in het water. Nu hangt ons vertrouwen af van de Bauhaus pilot, met deze coordinaten al in geprogrammeerd in de plotter, varen we naar binnen. Eenmaal binnen wordt het water vlak en laten ons anker ergens in het midden vallen. We zijn het enige schip!

Waar is de reserveren diepte meter

Na een heerlijk rustig nachtje gaan we weer anker op om in te klaren in Obaldia. Een diepte meter hebben we nu niet nodig. De track van gister staat er nog in. Het inklaren kost ons een halve dag, inclusief een Tigo telefoon kaartje werkend krijgen. Terug op de boot besluiten weer naar Perme te gaan. De boot wordt weer omgekeerd, opzoek naar de diepte meter. We weten allebei hoe het eruit ziet en in wat voor verpakking het zit. Het zoeken wordt gestaakt en beginnen te geloven dat het ding niet aanboord is of misschien perongeluk is weg gegooid. Na 2 dagen besluiten we verder te gaan zonder werkende diepte meter.

Isla Pinos (walvis)

Voor het aanvaren van Pinos gebruiken we coordinaten van Bauhaus pilot. De navionics kaart helpt ons ook en onze eigen waarneming is van groot belang, om ons innerlijk rustig te houden. Met de zon van achter kunnen we de ondieptes goed zien en leren snel. Het vertrouwen in deze hulpmiddelen groeit en vinden ons een weg tussen al deze prachtige eilandjes. Een werkende diepte meter zou voor het complete plaatje zorgen. De boot wordt voor een derde keer overhoop gehaald en 3 keer blijkt scheepsrecht. De diepte meter zat in de verpakking waar we naar zochten maar die zat weer in andere tas met onderdelen!

Isla Ustupo

Een overbevolkt eiland en er is geen palmboom te bekennen. Hier zien we het leven van kuna yala van dichtbij. Over het eiland loopt 1 hoofdweg verder staan er overal huisjes waar smalle kronkelige paadjes de scheiding van het ene en het andere huisje weergeeft. Een toilet bezoek is aan het water niet meer dan een hokje wat boven het water staat met een gat in de vloer. Wij doen niet anders met ons scheeps toilet trouwens. Alleen drijven hier alle pampers en maandverband voorbij. Ze willen zich graag houden aan al hun tradities maar de westerse invloed is niet te weerstaan. De cola blikjes en chips verpakking en heel veel andere plastic ligt hier verdwaalt rond. Ze weten zich er geen raad mee. Alles wordt in zee gedumpt of het beland in de mangrove. Mobiele telefoons en starlink is hier op het eilandje niet meer weg te denken. Ook verdwijnt de traditionele kleding van de kuna vrouwen omdat de nieuwe generatie in moderne kleding wil lopen. Wat nog wel echt is, zijn de uitgeholde boomstammen die als kano fungeren massaal komen ze van het vaste land aangegroeid en passeren ze ons, vol geladen met bananen en cocosnoten. Als ze halve wind of met wind mee varen wordt er een zeiltje gehesen en de roeispaan wordt dan het roer.

Motorzeilen

We varen binnen het rif het ene eilandje naar het ander eilandje voorbij. Het rif bied bescherming tegen de ruwe zee die hier tekeer gaat. De wind, golven en stroming komen hier bij elkaar want de eilanden van de san Blas liggen op lager wal. Het is hier geen champagne zeilen en vaak staat de motor bij. Eenmaal achter het rif of eiland ben je beschermd tegen moeder natuur. Het voordeel is dat de tochtjes maar kort zijn want je kiest gewoon een ander eilandje als je het zat bent.

Green island

Dit eiland heeft nog een paar andere kleine eilandje onder zich en is populair bij de cruisers. Wil je toch meer prive dan moet je van de gebaande paden af en zo liggen we bij het eilandje Sabudpored en is omgedoopt tot Martydupe. Hier ontmoeten Sy Feather weer, Marty and Liah! Ze zeilen hier al even rond en dit is hun favorite plekje en ik snap wel waarom. Die avond zijn we op strand te vinden en maken een vuurtje. We hebben het eilandje voor onszelf. Ik verzamel zand van Martydup eiland en zie mooie schelpjes voor mijn verzameling. De volgende dag komt de groente en fruitboot voorbij! Alles in veelvoud en het ziet er goed uit. Wat een luxe we hoeven geen voet aan land te zetten om verswaar te kopen. Die avond eten we garnalen en drinken melk uit een kokosnoot! Een maand lang blijven onze slippers onaangetast en hebben we alleen maar fluweel wit zand tussen onze tenen, nog net niet met onze billen bloot.

Holandese Cays

21 onbewoonde eilandjes om te bezoeken! We bezoeken BBQ eiland voor een paar nachten en gaan er op uit met dinghy om te snorkelen en eten lokaal op het buur eiland Banedup en al de andere eilandjes varen we voorbij. Waarom….. ze hebben allemaal palmbomen en een wit strand. Soms is het te druk of staat er swell en varen we door. Het rond varen is al een hele belevenis opzich want van elk eilandje krijg je iets mee.

Lemmon Cays

Deze plek word omringt door tal van kleine eilandje en grote riffen, die ervoor zorgen dat het water vlak is. Een uitstekende plek om te wingfoilen! De dinghy’s worden gedropt op een zandbank en vanuit hier wordt er gewingfoilt. We sluiten de dag af met een biertje. Als Liah en ik met de dinghy’s terug varen, zien we niet veel later ook de mannen terug komen die er geen genoeg van krijgen. Ze varen nog een paar ere rondjes om de boten. Op het eilandje Nuinudup spelen we mexican domino train en eten we voor 12 dollar een heerlijk maal! Hier verblijven we een week en nemen ook een bezoek aan Dog eiland waar je naar een wrak kan snorkelen.

De Mola maker komt opbezoek

Wat zijn mola’s eigenlijk? Een mola is een rechthoekig, horizontaal stuk textiel, gemaakt in omgekeerd applicatiewerk. Dat gebruikt men voor de versiering van de blouses die de Kuna-vrouwen dagelijks dragen. Mola’s gaan daarom in paren: een voor- en een achterkant van de blouse. Als er een verschil is tussen de twee, dan gebruikt men de mooiste mola voor de rugzijde van de blouse. De mola wordt alleen gebruikt voor de romp. Schouders en mouwen worden gemaakt van een gekleurde, katoenen stof.

Er worden twee of meer lagen gekleurde katoen van dezelfde maat op elkaar gelegd en vast gestikt. Vervolgens wordt het patroon uitgeknipt uit de bovenste laag stof, zodat op die plaatsen de onderliggende stof zichtbaar wordt. De rand van de bovenste laag stof slaat men naar achteren en wordt met fijne steekjes vastgezet op de onder liggende stof. In die zin verschilt deze techniek van ‘gewoon’ appliceren, omdat bij die techniek de afbeelding wordt gevormd door kleine stukjes stof vast te naaien op een grotere ondergrond. Soms gebruikt men voor een onderlaag diverse stukjes stof van verschillende kleuren. Zo krijgen de diverse delen van het uitgeknipte patroon een andere achtergrondkleur. Traditioneel wordt het stikwerk in een eenvoudige steek uitgevoerd met dezelfde kleur garen als de stof, zodat het zo min mogelijk zichtbaar is. Men komt ook geborduurde steken tegen, soms als toevoeging op het uitgevoerde patroon.

Een mola kan bestaan uit twee lagen katoen met verschillende kleur. Ook meer lagen komen vaak voor, soms meer dan zes lagen stof, waarbij telkens een patroon wordt uitgeknipt en afgewerkt om de kleur daaronder te laten zien. Belangrijk is daarbij het gebruik van fijngeweven katoen, zodat deze niet gaat rafelen.

Hoe meer lagen een mola bevat en hoe fijner de afwerking, des te meer tijd kost het om zo’n mola te maken. De tijd die nodig is om een mola te maken, varieert van twee weken tot zes maanden. Het is duidelijk dat hoe complexer een mola is, hoe kostbaarder die is, want behalve voor eigen gebruik worden de mola’s tegenwoordig ook aan toeristen verkocht.

Chichime Cays

We varen alleen verder. Onze volgende bestemming is maar een uurtje varen. Een druk bezochte anker plek maar gelukkig is er nog een gaatje voor ons. We liggen hier heerlijk tussen twee eilandjes en kijken uit op een oude ferry die hier ooit op een rif is geraakt. De dagen vullen zich met snorkelen en zien een hoop leven in de zee. Als we de dinghy met ons mee laten drijven tijdens het snorkelen zien we in totaal 10 spotted eagle rays waar het nog geen 3 meter diep is. Ongeloofelijk veel klein vis, wat als donkere wolken zich schuil houd in het ondiepe warme water. Als je erop af zwemt opent de wolk zich en sluit zich weer als je er in zit, miljoenen vis oogje staren mij aan.

El Porvenir

Het laatste of het eerste eiland van de San Blas, ligt er aan van welke kant je komt. Het eiland heeft een vliegveldje en hier kun je al je formaliteiten regelen. Toeristen die met het vliegtuig komen worden vanaf hier met bootjes verplaatst naar de vele eilandjes van de San Blas. Voor ons is het alweer het laatste eiland en alleen een stop om de volgende dag een grote slag te maken richting Panama!

Zou je dat nou wel doen, is het niet gevaarlijk om naar Colombia te reizen? Als ik het boek de Pizarro begin te lezen begrijp ik de ongerustheid, wat een gruwelijkheden hebben er zich afgespeeld in dit land maar er zijn al meerdere zeilers ons voor geweest en zei hebben alleen maar lovende woorden over dit bijzondere land! Niets houd ons tegen, op naar een nieuw avontuur.

Nadat we uit Curaçao zijn vertrokken maken we een stop op Aruba! Hier wachten we op een goed weer venster. Als je de oude zeerotten mag geloven is de tocht van Aruba naar Colombia de gevaarlijkste. Om een veilige en rustige overtocht te ervaren is wachten op de juiste weervoorspelling een must. Met wat geduld en 10 dagen verder is het zover en we zijn niet de enige. Iedereen gebruikt deze kans om Zuid-West te gaan. De beruchte kaap (Cabo Vela) staat bekend, omdat hier de wind en golven verdubbelen. De enige veilige manier is om met weinig wind de kaap te ronden. De eerste 24 uur is even slingeren maar daarna is er zelfs energie om brood te bakken en een vislijn uit te gooien en dat zonder zeeziekte pleister. Vooral voor Akko die zijn hele leven al last heeft van zeeziekte is dit een hoogte punt want vanaf Martinique gebruikt hij ze niet meer. De vislijn staat strak en niet veel later halen we een Yellow fin tuna binnen. We eten er drie dagen van! Met 15 tot 18 knopen wind en de golven vanachter gaan we lekker vooruit. Normaal loopt Choctaw dan al mooi maar we hebben ook nog eens 2 knopen stroom mee. Er zit hier veel leven in zee, een groep dolfijnen komt ons begroeten en in de nacht varen we door een broedkamer van vliegende vissen. Als je er een lamp op schijnt krioelt het zo ver je kan kijken. Ze vliegen als kamikaze piloten tegen ons aan. Als ik beneden net lig te dommelen hoor ik overal om mij heen vliegende vissen spartelen die zich te pletter hebben geslagen op het dek. Bij het ochtend schemer willen we de aap hijzen maar zien dan pas wat voor slagveld het aan dek is. Ik schraap 50 vliegende vissen van dek en er blijven overal schubben achter. De laatse 15 mijlen gaan tergend langzaam want de stroom die mee was, is nu tegen, soms met 3 knopen. Als dan de wind weg valt blijft er maar weinig snelheid over. Ook met de motor bij gaan we niet veel harder. We besluiten om dicht langs de kust te varen. Uit ervaring weten we dat daar minder stroom staat. Een duidelijke scheidingslijn in het water zegt dat het klopt. Het is een raar fenomeen als je deze grens over gaat en je nauwlijks nog stroom tegen hebt. We blijven tot aan onze bestemming vlak langs de kust varen en na 52 uur komen we aan in Santa Marta waar de Mariniro’s ons naar binnen loodsen.

Wennen aan het stadsleven

Nee stadsmensen zijn we niet. Na een dagje Amsterdam ben ik altijd wil blij om weer op de veluwe te zijn! Inmiddels zijn we alweer een paar dagen in Santa Marta. De haven ligt letterlijk in de stad of eigenlijk ligt de stad aan het water. Wij beleven het of we er midden in wonen. De stad komt elke avond tot leven. Dans en muziek staat centraal maar ook veel straatartiesten en verkopers. De drukte om ons heen is overweldigend en moeten hier echt aan wennen. Het is een wirwar van mensen, auto,s, bussen, scooters en motorrijders. Als voetganger heb je niet veel te zeggen, we worden een paar keer bijna van ons sokken gereden. Verkeersregels zijn er niet maar stoppen voor een rood licht doen ze wel! Paul en Charlotte van Sy Quilinda nodigen ons uit om een uitstapje te maken. Wat is het fijn om bevriende cruisers tegen te komen, die hier al even zijn. Zij maken ons wegwijs naar beste pinautomaat, supermarkt of een gezellig koffietentje. Zo raken we langzaam gewend aan Colombia op een prettige manier.

Toeristische attractie

We nemen een veelte kleine taxi naar Tyrona park wat op 45 min rijden van Santa Mata ligt. We ruiken al snel een eigenaardig luchtje en bij elke hobbel voelen we de banden in de wielkasten. We vragen ons af of het autootje het wel gaat trekken met vier grote kaaskoppen en de chauffeur. Opgelucht stappen we uit en lopen naar de entree. Ondanks dat er veel mensen zijn en wij als cruisers een beetje verwend zijn geraakt aan plekjes voor onszelf, is het een prachtige wandeling met veel variatie. Na 5 uurtjes wandelen nemen we de bus terug maar we zijn niet de enige. De bus is afgeladen en er kan er altijd nog wel eentje bij. Akko staat bij de deur die niet meer dicht kan, wij staan in het gangpad en is het wachten op een zit plek. Hangend aan de bagage bakken boven ons met onze klotsende oksels zal voor de mensen die zitten niet zo aangenaam zijn. Een uur later met wat geduw en getrek hebben we allemaal een zitplek.

Kerst en nieuwjaar is elk jaar weer een verassing

Waar vieren we het en met wie is altijd een grote vraag. Hier hebben de colombianen ook vakantie en dat is te merken aan de drukte maar ook gaan de prijzen omhoog als je iets wil ondernemen. Wij houden ons gedeisd en pakken allerlei klussen op. De naaimachine maakt weer eens overuren met de nieuwe koolborstels! Op de steiger word het steeds gezelliger, in de avond zien we steeds meer sfeerverlichting op de boten. Kerstavond staat in het teken van het dobbelspel en iedereen neemt wat lekkers mee. Poffertje bakken! altijd een feest in een boot waar het 36 graden wordt maar wat was het een succes. 1e kerstdag diner bij Paul en Charlotte. Draadjesvlees, bloemkool en aardappels, hoe simpel en lekker kan het zijn! 2e kerstdag is mijn verjaardag. Het hoeft niet van de daken worden geschreeuwd en daarom bleef het bescheiden met de mensen die we goed kennen met natuurlijk een zelf gebakken appeltaart. Ondanks dat kerst en nieuwjaar voor ons elk jaar weer anders is blijft er 1 traditie elk jaar terug komen. Oliebollen bakken! We vieren oud en nieuw met mensen die in de haven liggen, iedereen neemt weer wat lekkers mee. Het leuke is, dat er allemaal traditioneel gerechten op tafel komen uit het land van herkomst. Een ware smaak sensatie! Zo ook de oliebollen met poedersuiker

Off Road

Een tweedaagse motortour staat er op de planning, georganiseerd door Marty van Sy Feather. Altijd een avontuur met deze gast. Geen idee wat ons te wachten staat maar we hebben er zin in. De organisatie vraagt wat ons niveau is….. onze referentie is in het dominicaanse republiek en Marty en Leah hebben veel ervaring. Advanced klinkt wel goed toch? Dit keer hebben we een helm, handschoenen en professionele motorlaarzen. Ook gaat er een gids mee, wat kan er nog mis gaan….. De stad uitrijden schijnt nog het gevaarlijkst te zijn als je net op een vreemde motorfiets zit. Chaos in de stad. Bussen zijn blauw, taxi ’s geel. Je wordt massaal links en rechts in gehaald en een gat in de weg daar slalom je nog even snel omheen. Eenmaal de stad uit gaan we via een bergpas omhoog, zo kunnen we onze bochtjes even oefenen voor het echte werk begint. De route die we gaan rijden is niet standaard, het ligt eraan wat je niveau is. Onze gids doet het liefst elke dag van deze tours maar niet iedereen is zo gek als ons! Daar gaan we, steil omhoog, modder, riviertjes en loss keien. We leren gaande weg en de leercurve is hoog. Waar angst soms nog regeert gaat over in adrenaline en na je eerste val heb je weer wat geleerd. Het is bijna bij iedereen vallen en op staan. De motoren zijn zwaar ook al zijn ze maar 150 CC. Gelukkig helpt iedereen elkaar!

We komen ongeschonden aan in onze ecolodge. Moe en voldaan en een paar blauwe plekken rijker, genieten we van het verwarmde zwembad met uitzicht over de vallei. De temperatuur hier op 1200 meter is erg aangenaam. In de avond gaan de lange broeken en truien aan. We Slapen sinds lange tijd weer onder een dekbed en mijn sokken blijven aan om het warm te krijgen. De volgende ochtend eten we een goed ontbijt en zitten we om 09:00 alweer op de motor. Met een unaniem besluit gaan we nog meer off road. We rijden helemaal naar de top van “De Cerro Kenney” op 2500 meter. Het was zwaar maar na een goede nachtrust en de ervaring van gister halen we allemaal de top en lijken onze skills met het uur te verbeteren want er zijn geen valpartijen meer. Terwijl deze etappe veel natter is met veel losse keien. Nu terug naar beneden waar vooral Leah en ik tegen op zien. Dit gaat buiten gewoon soepeltjes. Als we het off road gedeelte achter de rug is slingeren via de bergpas naar Minca waar een welverdiende lunch op ons staat te wachten. Na het eten komt de man met hamer, we zitten er allemaal doorheen. Ook de reizigersdiaree heeft ons te pakken. Tijd om naar huis te gaan. De rit naar beneden is allemaal asfalt “easy peasy “maar toch zijn de laatste km zwaar. Bij terugkomst worden we getrakteerd op een biertje door @adrelineaddictmoto. Een geweldige ervaring!

Busreisje naar Cartagena

Om bij de bushalte komen pakken we een taxi. Het kaartje is online geboekt! Op het bus station is het chaos en onze bus blijkt maar niet te komen. Na 2 uur wachten is mijn geduld op. Waarom blijft iedereen zo rustig. Maar de bus komt, zeggen ze stellig. Na 3 uur wachten is daar dan eindelijk onze bus. Nu hebben nog een bus rit van 6 uur voor de boeg en komen we niet meer bij daglicht aan in Cartagena. Er is ons al meerdere malen verteld blijf op de gebaande paden, niet in het donker over straat, draag geen duren sieraden en loop niet met je camera of telefoon te koop. We zoeken het niet op en houden ons aan dit goedbedoelde advies. Je ontkomt er niet aan dat je toch een keer in een schimmige straatje loopt of tegen schemer ergens aan komt maar het duurd niet lang of dat argwanend gevoel verdwijnt al snel want we voelen ons absoluut veilig in dit land. Ons airbnb ligt op anderhalve km van de stad in een wijk die niet heel populaire is bij de taxis blijkt maar dit was voor ons tenminste betaalbaar. Ook nu weer krijgen we goed bedoeld advies van de eigenaar. De wandeling naar de stad is in groot contrast met de oude stad die omringd worden door grote verdedigings muren maar is wel de realiteit. De straten zijn vies. Overal ligt afval, wat wordt uitgeplozen door de daklozen en die je vind op elke hoek van de straat. Het is schrijnend om te zien maar blijkbaar wen je hier ook aan. Je kan namelijk niet iedereen helpen en help je die persoon wel als je geld geeft? Als we uiteten gaan geven we onze doggy bag weg of kopen een extra broodje als we bij de bakker zijn. Lastig zijn ze niet, nee is nee. Dit heb ik in kaapverdie heel anders moeten ervaren helaas.

Eenmaal aangekomen bij de oude stad, lopen we door de poort en wanen ons ineens in een andere wereld. De straten zijn nog nat want blijkbaar spoelen ze die schoon, geen afval en het ruikt hier ook aangenamer. Er is veel historie te bespeuren,de huizen zijn kleurrijk en hebben allemaal balkonnetje met fleurige bloemen begroeid met klimop. Het is een verademing om hier binnen te wandelen en te genieten van deze oude stad die bewaard is gebleven. Overdag is het te heet in de stad, er staat geen zuchtje wind. Het beste is om in ochtend en de namiddag te gaan is, onze ervaring.

De wijk Gestmanie was vroeger niet veilig maar heeft een ware metamorfose ondergaan. Het is een favorite plek om uit tegaan. Kleurrijke straten, kunstart en straatmuzikanten. de kleine smalle straten zijn versierd met paraplu s, bloemen, vlaggetjes. Het lijkt of elk straatje een thema heeft. Als we met een taxi naar huis willen en we zeggen waar we heen willen, schud hij zijn hoofd. Ook de volgende twee taxis verzoeken ons om weer uit te stappen. Terug lopen in het donker is geen optie maar uiteindelijk lukt het en worden we netjes thuis gebracht maar ook nu weer vragen ons af waarom ze hier niet durven te rijden.

Na drie dagen Cartagena vinden we het welletjes. Het was bijzonder leuk en de moeite waard ook al hebben we niet zo op steden. Het reizen met taxi en bus gaat ons steeds makkelijker af. De terugreis loopt soepeltjes, met de lokale busmaatschappij waar je ter plekke gewoon een kaartje koopt en ze om de 20 min vertrekken.

De straatkunst van Bogota

Bogota is de hoofdstad van Colombia en ligt op 2500 meter hoogte en telt 8 miljoen inwoners. Ook nu gingen we met de bus alleen deze trip duurde 19 uur. Een vliegticket had ons er binnen twee uur gebracht maar we vonden de tickets te duur. De bus is luxe, grote comfortabel stoelen waar je bijna helemaal languit kan liggen. Het enige waar we ons in vergist hadden is dat het ijskoud wordt in de bus. Met onderkoeling verschijnselen komen aan in ons appartement. Geen verwarming maar wel een warme douche. Hier in bogota is het 18 graden en in Santa Marta 36! De zomerkleren worden in geruild voor jassen en lange broeken. Tijd om de stad te gaan verkennen!

De straatkunst van Bogotá is beroemd over de hele wereld. De stad heeft een aantal straatartiesten voortgebracht die hun kunst nog steeds over de hele wereld maken. De street art in Bogota is zowel mooi als politiek. Er zijn enkele kunstenaars die zeer gevoelige onderwerpen naar voren laten komen in hun kunst om hun mening te uiten. Voor kunstenaars is het een kans om krachtig sociaal commentaar te leveren op de politiek van hun land, om hun helden te verdedigen of om de straten op te fleuren met kleur. Vaak krijgen kunstenaars de opdracht van pandjeseigenaren zoals bijvoorbeeld winkeliers om de muren op te fleuren met street art. Op deze manier proberen de winkeleigenaren te voorkomen dat er hersenloze tags worden geplaatst door andere graffiti spuiters. Er is namelijk een ongeschreven regel in de street art scene dat je geen kunstwerken mag bekladden met tags uit respect voor de kunstenaar. De meeste en mooiste straatkunstwerken vind je in de wijk La Candelaria. Ondanks dat het een toevluchtsoord voor backpackers is in Bogota, kan La Candelaria op het eerste gezicht een beetje onaantrekkelijk en zelfs intimiderend lijken. Hoewel je prima op eigen gelegenheid door de stad kunt dwalen op zoek naar street art, is het echt aan te raden om met een street art tour mee te gaan. Je krijgt dan ook de verhalen achter de kunstwerken te horen, en dat maakt het allemaal nog interessanter. De street art tour (die zich voornamelijk focust op deze wijk) bied je ook de ideale manier om je te oriënteren wanneer ze voor het eerst in de stad aankomt. Bovendien geeft deze tour je een beter beeld van de stad en een uniek inkijkje in de sociale en politieke thema’s in Colombia. Een selectie maken van mijn fotos was moeilijk want er was op elke hoek van straat wel iets moois te zien!

Een bezoek aan de cowboys

“Llanos” (vlaktes) liggen ten oosten van Bogota en staan bekend om de grote diversiteit aan vogels, wilde dieren en de typische Llanero cultuur. Om daar te komen vliegen we naar het plaatsje Yopal. Vandaar rijden met de taxi naar Trinidad waar we overnachten in een prachtige ecolodge die bestaan uit cabana’s (kleine huisjes). Omringd door de geluiden van de natuur springen we in een verkoelend zwembad. De volgende ochtend hebben we een taxirit van twee uur voor de boeg, waar we vervolgens een aantal hato’s (ranches) bezoeken in de privé- natuurreservaten verspreid over 4 dagen. Hier beleven we het leven van de Llanero’s. Spotten wild, vogels en rijden paard. Dieren die je kunt tegen komen zijn o.a. capibara’s (de grootste knaagdieren ter wereld), miereneters, armadillo’s, kaaimannen en brulapen.  We zien heel veel leven en rijden bijna elke dag paard. Slapen in een traditionele Maloca. Gaan op bezoek bij een weverij die traditionele chinchorro (hangmatten maakt. Waar wij het moeilijk vinden om onze draai te vinden in een hangmat hebben zij dat met een bed. De mensen zijn ontzettend gastvrij en vertellen Gepassioneerd over hun leven op Llanos!

Terug in Bogota

Het rondreizen is best vermoeiend en gelukkig hebben we twee dagen om bij te komen om vervolgens weer verder te reizen. Al onze kleren moeten gewassen worden want het zit vol met teken en ander gespuis. Als ik in de buurt ben heeft Akko geen last van muggen, tot dat ik muggenverdelger gebruik. Nu ook weer vinden de teken mij lekkerder dan Akko. Ik zit er helemaal onder en haal wel 30 teken weg, kleiner dan een spelden knop. Ook een paar dikke jongens die zich goed vast hebben gebeten. Als aapjes vlooien we elkaar voor de laatse keer en zo vind ik er toch nog een paar.

De Amazone

In het zuiden van Colombia ligt het plaatsje Leticia. Hier komen drie land grenzen samen en zonder enige belemmering loop je naar Brazilië of steek je de rivier over naar Peru. Vanaf hier gaan we per boot de Amazone rivier op. Een boottochtje van 2.5 uur daarna nog met een klein bootje naar onze bestemming san Martin, een inheemse stam die bestaat uit 700 inwoners. We maken een wandeling met een gids en hij vertelt over zijn dorp. Duiken de jungle in en ook in de avond. Brrr overal krioelende beestjes. Vogelspinnen, kikkers, giftige spinnen immens grote sprinkhanen en als we te lang stil staan blijk ik in een mierennest te staan. Iets prikt mij en begin op mijn kleren te slaan en overal komen dikke zwarte mieren tevoorschijn. Ik ben al geen held in het donker en ben opgelucht als we weer in het dorp zijn. Op de rivier zien we grijze en roze dolfijnen en zoeken de bomen af op andere beesten. Helaas kan de Amazone in Colombia niet tippen aan Suriname. Het blijft 1 van onze highlights van onze reis!

Even terug in Nederland

Als we terug komen uit de Amazone hebben we ook nu weer een paar dagen om een beetje bij te komen en ons voor te bereiden om naar Nederland te gaan. We verblijven in onze favorite studio in Bogota. Dat landreizen eist zijn tol, als ik onder de warmte uitslag kom te zitten en Akko hoge koorts krijgt. Wat mij zorgen baat want als je uit het Amazone gebied komt en je krijgt koorts is er een hoge kans op malaria. Preventief of zomaar slikken omdat je koorts hebt zien we niet zo zitten vanwege alle bijverschijnselen. Via de huisbaas krijgen we advies om naar het ziekenhuis te gaan waar ze ook een laboratorium hebben. Met google translate en ons gebrekkig spaans gaan het molentje draaien. Na een half uur staan we weer buiten, is er 15 euro betaald en twee uur later krijgen we uitslag per mail. Geen malaria! Akko voelt zich inmiddels ook alweer een stuk beter.

Vanaf Bogota vliegen we met air France naar Parijs om daar over te stappen naar Amsterdam. Gelukkig zijn we al aardig gewend aan de 15 graden in Bogota want in Nederland is het koud en miezerig. Mijn ouders staan ons weer op te wachten met open armen. Vieren de verjaardag van de moeder van Akko en zien we voor het eerst hun nieuwe stek op de derde verdieping met mooi uitzicht, alleen het weer blijft troosteloos. Selectief bezoeken we familie en vrienden omdat we maar twee weken in Nederland zijn. Een nachtje Schiermonnikoog, op bezoek bij Hans en Janet van de Zeevalk voelt als vanouds! en we zien zelfs de zon. De dagen vliegen om en voor we het weten pakken we onze koffers alweer in, met allemaal reserve onderdelen en 4 zonnepanelen die we in een fietsdoos gaan vervoeren. Het afscheid nemen is beladen zoals altijd en blijft ook altijd het minst leuke van een bezoek aan Nederland maar we moeten er even doorheen bijten.

Een bus rit van 19 uur doe ik nooit meer zeg ik nog

Terug in Bogota vanaf Nederland loopt allemaal soepeltjes zelfs de fietsdoos met zonnepanelen blijft heel en is meegekomen, maar we zijn er nog niet. Van bogota naar Santa marta is ruim 700 km. Ik had gezworen omdat niet weer met de bus te doen maar al onze bagage mee krijgen kost een fortuin en met de bus niet. Trap op trap af, taxi in taxi uit komen we oververhit aan op het busstation. Veelt te vroeg, gelukkig maar want er zijn nog maar twee luxe stoelen over. Dit keer gaan we goed voorbereid, genoeg kleren aan en kopen twee fleece dekentjes. Koud zullen we niet krijgen. Wat ons wel opvalt. Het maakt niet uit waar je bent maar overal is er geluidsoverlast. Zelfs als je ergens midden in rimboe zit, zijn er mensen die harde muziek draaien tot in de vroege uurtjes. De generator moet ervoor draaien wat ook weer lawaai geeft. In de bus staan de telefoons op standje hard en gesproken berichten zijn hier populair. Swipen of je leven ervan afhangt met het volume op max. Knetter gek wordt ik ervan, Akko maakt van zijn mond geen moordkuil en stapt er op af, ze hebben het meteen in de gaten en het volume gaat uit voor zolang het duurd. We slapen redelijk en als we een stop maken om iets te eten en ik kom terug zie ik zeker drie kakkerlakken weg rennen die op mijn tas zaten. Aaai….. ik besef me nu, dat alles wat aanboord gaat eerst gechecked moet worden om een invasie aan kakkerlakken te voor komen als we ze al niet hebben.

Terug in Santa Marta

Na ruim 6 weken komen we terug op een zanderige Choctaw en houd mijn hart vast met wat ik binnen ga aantreffen als ik het schuif luik op duw. Pff de boot is mooi droog van binnen geen ongedierte te bekennen maar buiten is het net of er een zandstorm over Choctaw heeft geraasd. Er staat ons nog wat te doen de komen de dagen! We bereiden ons voor op een eventuele vertrek maar we missen het weer venster omdat we nog niet klaar zijn. Ook de Ruimtevaarder is nog niet klaar en zo hebben we nog een gezellige tijd samen met uitjes een klusje hier en daar of even af koelen in het zwembad met een biertje. We laden Choctaw helemaal vol met eten en brandstof want hier in colombia is het betaalbaar. Je bent een dief van je eigen portemonnee als je dat niet doet.

Vanaf Sint Maarten ligt op een kleine 30 mijl het eiland Saba. Een grote hoge rots die uit het water reist. Sprookjesachtige wolken die rond om de mt Scenery hangen. De hoge klif wanden zijn indrukwekkend en imponerend. Er is ons meerdere malen verteld dat Saba weinig beschutting bied voor bootjes en dat je rekening moet houden met swell. We zijn dus gewaarschuwd. Hoe dichterbij we komen hoe meer we het gevoel krijgen dat we op ontdekkingsreis zijn, dit gevoel moet Columbus ook hebben gehad toen hij het eiland voor het eerst zag, ruw en ongerept. We zijn ook bijna helemaal alleen, er ligt nog een ander bootje te rollen op de deining. Ik zie mijn goede nachtrust meteen verdwijnen. Als we aan een mooring liggen voel ik me nog niet op mijn gemak. Ik vind het spannend. Houd de mooring wel? Akko duikt er nog wel heen maar het is erg diep, van wat hij er van kan zien ziet het er goed uit. De deining valt nog mee en ik probeer binnen in de boot alle geluiden te dempen die door het gewiebel worden veroorzaakt.

Lees verder “The Unspoiled Queen”

Het zat niet in de planning, welke planning vraag ik mijzelf nu af terwijl ik dit schrijf. Want dat veranderd nog al eens bij ons. Twee weken geleden zouden we nog naat Los Roques een eilanden groep voor de Venezolaanse kust. We zijn naar 6 weken Martinique ook wel klaar maar wachten op een bestelling die aankomt in Sint Maarten. Om nu naar het Noorden te varen in het Orkaanseizoen is wel met een risico. Tja is het dapper of gewoon stom zeg het maar! We wachten tot dat we zeker weten dat het paket is aangekomen en houden het weer goed in de gaten. Als het ligt op groen staat vertrekken we nog de volgende dag. Het weer ziet er heel rustig uit en houden rekening met veel motoruren. Bij de kust van Afrika broeit wel iets maar dat duurt nog wel even voor het bij ons is en dan zijn we ook wel weer weg.

Lees verder “We gaan naar Sint Maarten”

Is het nu wingen, wingsurfen of wingfoilen, snap jij het nog? Dan heb je ook nog kitesurfen en kitefoilen en old school windsurfen. Voor diegene die er niet in thuis is, zal ik proberen om het verschil uit te leggen. Het oude vertrouwde windsurfen kent iedereen. Grote plank, mast, giek en zeil. Kitesurfen is voor de meeste ook wel bekend een vlieger met een paar lijntjes, door het water gesleept worden op een kleine plank (twintip) Het fenomeen foilen is voor veel mensen nieuw. Een mast met een vleugel die zich onderwater bevind, gemonteerd onder een plank. Of je nu een kite, wing of een windsurfzeil in je handen hebt alles kan gevaren worden met een foilboard. Voor elk type zeil is er een ander soort plank maar het vliegen met een foil komt op het zelfde neer.

Lees verder ““Wingfoilen is als koorddansen””

Ons zeilseizoen begint pas, als we al veel boten naar het zuiden zien vertrekken, voor het orkaanseizoen. Dat begint officeel op 1 Juli. Zoals gewoonlijk blijkt van onze planning niks te kloppen. We blijven onverhoopt veel langer in nederland en het klussen aan de boot blijkt ook veel meer tijd in beslag te nemen. 1 November begint het zeilseizoen, voor ons is dat pas in Maart. Tobago slaan we niet over maar ook hier blijven we langer dan gepland. Wij proberen het seizoen zolang mogelijk te rekken, mocht er een dreiging van een orkaan onze kant op komen, dan zullen we beschutting moeten zoeken. Voor nu staat kitesurfen boven aan het lijstje. Daarna zullen we naar Martinique gaan. Iets waar we ook naar uit kijken omdat we onze boot weer vol kunnen stoppen met allemaal lekkers voor Europese prijzen. Nu was dat voor ons wel even schrikken, die Europese prijzen want wij hadden nog prijzen in ons hoofd toen we vertrokken in 2019! De Franse kaas, stokbrood en wijn zullen daarom extra lekker smaken.

Kite surfen staat vast in de agenda

Na Tobago zetten we koers naar Union Island. Met onze nieuwe kite garderobe nog in het plastic kunnen we haast niet wachten om het te gaan uitproberen. Na een hobbelige tochtje met niet veel slaap gooien we het anker uit in Clifton waar we moeten inklaren. We liggen hier achter het rif met de wind recht op de kop. Heerlijk rustig! Iets wat ik, vooral gemist heb toen we in Tobago waren. Je zou er bijna blijven liggen. De volgende dag varen we naar onze favoriete kitespot. Er liggen mooring’ s die gratis zijn. Uit onze ervaring liggen er ook nog een paar betonblokken zonder mooringbal. En zo hebben we de beste plek van de ankerbaai. Dichtbij de kant en geen swell!

Als al ons kitesurf materiaal is uitgestald op het dek. 4 planken, waar van twee met foil. 4 kites. Maten 8,10,12, en een wing 4.3., kunnen we aan de slag, zodat we met bijna elke wind sterkte kunnen kiten. Onze conditie moet nog worden opgebouwd want na 1 sessie van een paar uurtjes is de pap op. De volgende dag resulteert dat met spierpijn. Ook ik vind het elke keer weer te spannend maar na een paar dagen hebben we de smaak te pakken. Ik probeer het wing foilen onder de knie te krijgen. Dat gaat met vallen en op staan. De wind is net te licht om op foil te komen maar ik ben weer een stap dichterbij. De ene dag sta je met 10 kiters op het water de ander dag heb je het water voor jezelf. Zo hebben we geregeld in de late namiddag de baai voor ons zelf en kiten we tot de zon onder gaat.

Lees verder ““Iedereen gaat zuid””

Maandag 3 April gooien we los. Na 7 maanden Trinidad nemen we afscheid of zeggen eigenlijk tot ziens! We doen nog de laatste dingen en dan houd ons niks meer hier. De motor gaat aan, de lijnen los en daar gaan we. We varen nog even langs Sy Pandion, die liggen voor anker. Ook zij zijn klaar voor vertrek. Wij gaan naar Scotlandbay voor anker om daar nog een paar uur te wachten, Sy Pandion kiest meteen voor het ruime sop. 

Tactiek

Om van Trinidad naar Tobago te varen is geen fijne tocht en wordt daarom ook vaak overgeslagen. Als je van Suriname komt, is het heel logische om eerst Tobago aan te doen. Dat wilde wij toen der tijd ook maar covid liet dat niet toe. Toch willen we daar heen. We lezen veel pilots en praten met de lokale bevolking. Tegen de wind op kruizen is een lange moeizame weg want er staat veel stroming, ruim 3 knopen. Na zonsondergang neemt de landbries het over van de zeebries. Hier kun je dus van profiteren als je dichtbij de kust blijft. Ook de stroming is aanzienlijk minder. Maar hoe dichtbij moet je dan gaan? Zo dicht mogelijk als je durft zeggen ze. 

Het is windstil in de baai waar we voor anker liggen en de zon is al een paar uur onder. We maken even gebruik van de windstilte om het grootzeil te hijsen en er alvast een rif in te zetten, dan hoeven we dat niet op zee te doen. Om 21:00 varen we de baai uit naar open zee. We worden met 7 knopen door de bocas geperst maar de deining is best hoog omdat de wind en golven tegen de stroom in gaan. Gelukkig hebben we bijna volle maan en schijnt ze ons bij als we 200 meter van het land varen, waar je de golven ziet breken. Best spannend maar onze ogen wennen aan het donker, zien het contrast met zee en land goed en soms gaan we nog dichterbij want je merkt meteen als je te ver naar buiten vaart, je meer stroming hebt. Soms hebben we een counter current, als we gebruik maken van een baai. We worden er met 6 knopen uitgespuugd. Het is eigenlijk goed te doen, de golven zijn vervelend maar we houden toch een gemiddelde van 5 knopen. Na 9 motor uren bereiken we het einde van het land en komt de zon op. We hijsen de zeilen en zetten koers op Tobago.  We varen hoog aan de wind en moeten aardig prikken maar ook snelheid houden om niet weg te worden gezet door de stroming. De wind draait in ons voordeel en varen in 1 keer op ons doel af! 

Lees verder “Van Trinidad naar Tobago”

Weken gaan over in maanden en voor een lange tijd wordt de klussenlijst alleen maar langer in plaats van korter. Enig uitzicht op een datum voor een tewaterlating komt niet in ons op en lijkt nog heel ver weg. Straks komen we niet meer weg, zoals velen die hier rond hangen en Trinidad tot hun thuis heeft gemaakt. Dat gaat ons niet gebeuren zeg ik heel stellig.

Dan ineens komt Akko terug van het kantoor van peake en staat er een datum gepland. Vanaf nu nog 2 weken. 13 Maart is de grote dag! Het einde is inzicht en dat alleen maar omdat er een datum staat. Ongeloofelijk hoe dit in je hoofd te werk gaat. De motivatie is weer helemaal terug en de ene klus naar de andere klus wordt met een groene markeerder doorsgesrreept en het lijkt ook nog haalbaar! Er word ook al nagedacht waar we straks voor anker gaan en het weer word in de gaten gehouden om naar Tobago te gaan!

Lees verder “De “Big Splash””

Na een verblijf van 4 maanden in Nederland, zien we dan eindelijk Choctaw weer terug. Dit keer missen we het vliegtuig niet en zitten we ruim optijd bij de gate. De reis loopt voorspoedig en de shuttle bus van de werf staat ons al op te wachten, als we met 100 kg bagage naar buiten lopen. Het is dan al donker en voor we op de werf zijn is het 23:00u. Bij de ingang geeft de bewaker ons een envelop met de sleutel van de boot, een pas voor het sanitair en een wifi code. Ook staat er een trap voor ons klaar zodat we meteen toegang hebben tot de boot. Wat een service hier bij Peake!

Lees verder “Terug in Trinidad”